ناباروری یک نوع ناتوانی در باردار شدن است و این موضوع یک سری نگرانی‌های در افراد و زوج‌های مختلف به وجود آورده است. برای درمان ناباروری درمان‌های پزشکی مدرنی وجود دارند که بسیاری از افراد به سراغ آنها رفته‌اند، اما برخی افراد به دنبال روش‌های درمانی و مکمل و یا جایگزینی به جای درمان‌های پزشکی مدرن هستند.
طب آیورودا که به عنوان طب باستانی هند محسوب می‌شود، برای ناباروری یک رویکرد جامعی ارائه می‌دهد. رویکرد این علم شامل: استفاده کردن از گیاهان دارویی، تنظیم شیوهه زندگی، تغییر در رژیم غذایی و استفاده از تکنیک‌های سم زدایی است. در این مقاله می‌خواهیم به طور کلی اصول آیرودا در درمان ناباروری را بررسی کنیم.
اصول آیورودا در درمان ناباروری
طب آیرودا بر این باور است که سلامت و باروری زمانی به وجود می‌آید که سه دوشای پیتا، واتا و کافا در بدن در حالت متعادلی قرار داشته باشند. از دیدگاه آیرودا ناباروری یعنی عدم تعادلی که در دوشاها وجود دارد و یا تجمع سموم در بدن و یا اختلالی است که در آگنی به وجود می‌آید.
روش آیورودا برای درمان ناباروری به شکل چند وجهی انجام می‌گیرد و هدف از آن برقرار کردن یک سری حالت‌ها در بدن است.
تعادل دوشاها
در ابتدا آیرودا به دنبال آن است که دوش‌های عالب را شناسایی کنند و دوش‌هایی که از حالت تعادل خارج شده‌اند را مشخص کنند. انجام این کار به وسیله مشاوره با پزشک آیورودا، داشتن شیوه زندگی مناسب برای بازگرداندن تعادل و به کار گرفتن رژیم غذایی خاص است.
تقویت آگنی
هدف بعدی بهتر شدن فرایند هضم و متابولیسم در بدن است، برای آنکه مطمئن شوید بافت‌های تولید مثل تغذیه مناسبی دارند و سمی در بدن تشکیل نمی‌شود.
از بین بردن آما
استفاده کردن از تکنیک‌های سم زدایی مثل پان کارما که باعث می‌شود بدن پاکسازی شده، سموم از بدن خارج شده و عملکرد مختل شده تولید مثل به حالت عادی خود برگردد.
تغذیه شوکرا داتو
مصرف یک سری گیاهان دارویی و غذاهایی است که می‌تواند به تقویت و بهتر شدن اسپرم و تخمک‌ها کمک بیشتری کند.
مدیریت استرس
پرداختن به عوامل عاطفی و روانی که می‌تواند در باروری افراد تاثیر زیادی داشته باشد را می‌توان به وسیله مدیتیشن، یوگا و تکنیک‌های آرامبخش دیگر نیز انجام داد.
علل ناباروری از دیدگاه آیورودا
آیورودا ناباروری را تنها به یک علت نمی‌داند و برای آن علت‌های مختلفی در نظر می‌گیرد و هم برای مردان و هم برای زنان شامل می‌شود که برخی از علل شایع آن را بررسی می‌کنیم.
در زنان
نداشتن تعادل هورمونی در زنان یکی از جنبه‌هایی است که باعث ایجاد ناباروری در آنها می‌شود. وقتی در سطح تولید هورمون‌های استروژن، پروژسترون و هورمون‌های محرک فولیکول اختلالی به وجود بیاید، باعث می‌شود که در فرایند تخمک گذاری مشکلاتی ایجاد شده و فرد قاعدگی نامنظم داشته باشد و یا به طور کلی قاعدگی نداشته باشد.
برخی مواقع مشکل مربوط به تخمک گذاری زنان است. اختلالات تخمک گذاری شامل سندروم تخمدان پلی کیستیک و یا نارسایی زودرس تخمدان است. برخی زنانی که نابارور هستند، مشکلات ساختاری دارند، یعنی دچار چسبندگی لگنی، فیبروم‌ها، انسداد لوله‌های فالوپ و یا پلیپ‌های رحمی دارند.
برخی خانم‌ها به خاطر ضعیف بودن عضلات رحم و یا آندومتریوز دچار ناباروری می‌شوند. داشتن استرس مزمن، افسردگی و اضطراب عوامل مهمی هستند که تعادل هورمونی افراد را به هم ریخته و در فرایند تولید مثل آنها تاثیر می‌گذارند.
کیفیت پایین تخمک هم از عوامل دیگر ناباروری است که ناشی از تغذیه نامناسب، پیری فرد و یا تجمع سموم است.
در مردان
برخی مردان کیفیت اسپرم پایینی دارند، یعنی اسپرم‌های آنها یا تعداد کمی دارد یا تحرک آنها ضعیف است و یا مورفولوژی غیر طبیعی دارند. این افراد مشکل تولید اسپرم دارند.
بیماری‌هایی مثل عفونت، واریکوسل و یا عدم تعادل هورمونی این مشکلات را به وجود می‌آورد. برخی مردان اختلال نعوظ و یا انزال دارند. عواملی مثل عوامل روانی، استرس و یا مشکلات جسمی می‌تواند باعث ایجاد این اختلالات شود. در مردان هم همانند زنان داشتن استرس می‌تواند در تولید و کیفیت اسپرم‌ها تاثیر منفی بگذارد.
راهکارهای درمانی آیورودا برای ناباروری
طب آیورودا برای درمان ناباروری و مقابله با آن طیف گسترده‌ای از راهکارها را ارائه می‌دهد. این راهکارها بر اساس تشخیص فردی و عدم تعادل دوشاها تنظیم می‌شود. در ادامه می‌خواهیم به این راهکارها اشاره کنیم.
گیاهان دارویی
آیرودا برای تقویت باروری در زنان و مردان از گیاهان داروی متعددی استفاده می‌کند. در ادامه به چند مورد از این گیاهان دارویی اشاره می‌کنیم.
شاتاواری (Asparagus racemosus)
این گیاه به عنوان یک تونیک قوی است که برای سیستم تولید مثل زنان استفاده می‌شود. مصرف این گیاه باعث می‌شود که کیفیت تخمک گذاری بهتر شده، هورمون‌ها به تعادل رسیده و رحم تقویت شود.
آشواگاندا (Withania somnifera)
این گیاه به عنوان یک آداپتوژن قوی عمل می‌کند که باعث می‌شود تعادل هورمونی بهتر شده، میزان استرس فرد کم شده و به افزایش میل جنسی کمک می‌کند. در آقایان مصرف این گیاه و کیفیت و تعداد اسپرم‌ها تاثیر خیلی زیادی دارد.
گودوچی (Tinospora cordifolia)
مصرف این گیاه به عنوان جوان کننده و تقویت کننده سیستم ایمنی شناخته می‌شود. با مصرف این گیاه به پاکسازی بدن از سموم کمک می‌کنید و می‌توانید برای بارداری یک محیط مطلوبی فراهم بیاورید.
کاپیکاکچو (Mucuna pruriens)
کاپیکاکچو برای سلامتی باروری مردان بسیار مفید است و می‌تواند تعداد و حرکت اسپرم‌ها را تا حد زیادی بهبود ببخشد.
گوکشورا (Tribulus terrestris)
شما با مصرف این گیاه می‌توانید به تقویت عملکرد تولید مثلی خود کمک کنید و گوکشورا برای آقایان و خانم‌ها اثرگذاری یکسانی دارد.
آمله (Emblica officinalis)
گیاه آمله یک نوع آنتی اکسیدان قوی است که باعث می‌شود با مصرف آن به سلامت کلی بدن رسیده و از تعادل هورمونی حمایت کنید.
آشوکا (Saraca asoca)
آشوکا به طور مخصوص برای مشکلات مربوط به زنان چون ضعف رحم و یا اختلالات قاعدگی استفاده می‌شود.
داشامولا
این ترکیب مخلوطی از ۱۰ گیاه دارویی است که باعث تعادل هورمون‌ها شده و مشکلات مربوط به دهنه رحم را می‌تواند درمان کند.
تریپالا
این ترکیب مخلوطی از سه میوه است که مصرف آن باعث سم زدایی بدن شده و موجب رفع انسداد لوله‌های فالوب می‌شود.
پوتراجیواکا (Putranjiva roxburghii)
برای افزایش باروری به طور سنتی از این گیاه استفاده می‌کنند. باید توجه داشته باشید که مصرف هر گیاه دارویی باید تحت نظر پزشک متخصص آیرودا انجام بگیرد.
رژیم غذایی
در طب آیرودا رژیم غذایی نقش مهمی در سلامت باروری دارد. این طب توصیه می‌کند که افراد همیشه از یک رژیم غذایی سالم که سرشار از غذاهای تازه کامل و ارگانیک است، مصرف کنند.
برخی از توصیه‌های غذایی که باعث افزایش باروری می‌شود شامل:
- مصرف کردن غذاهای گرم و پخته شده که باعث هضم بهتر و تثبیت واتا می‌شود.
- قرار دادن چربی‌های سالم مثل روغن نارگیل، روغن زیتون و کره حیوانی در رژیم غذایی که باید به مقدار متعادل قرار بگیرد.
- به اندازه کافی پروتئین مصرف شود، مخصوصاً از پروتئین‌های گیاهی چون حبوبات و آجیل استفاده گردد.
- از ادویه‌های تقویت کننده باروری چون دارچین، زیره و زردچوبه استفاده شود.
- مصرف بیش از اندازه شکر، نوشیدنی‌های سرد و غذاهای فرآوری شده اجتناب شود.
- برای حفظ رطوبت بدن و سم زدایی آسان به مقدار کافی آب مصرف شود.
- غذاهای تقویت کننده شوکرا داتو مثل آجیل، کره حیوانی، میوه‌های شیرین، شیر و برخی سبزیجات مصرف شود.
تنظیم شیوه زندگی
در شیوه زندگی به طور قابل توجه اگر تغییراتی صورت بگیرد، می تواند در باروری افراد هم تاثیرات مثبتی داشته باشد. طب آیوردا یک سری توصیه‌هایی در تغییر شیوه‌های زندگی ارائه می‌دهد.
شما باید مدیریت استرس داشته باشید. مدیریت استرس به وسیله مدیتیشن، تنفس عمیق، یوگا و گذراندن وقت در طبیعت انجام می‌گیرد.
خواب کافی باید داشته باشید، یعنی شما حداقل ۷ الی ۸ ساعت خواب با کیفیت در هنگام شب را داشته باشید.
داشتن ورزش منظم باعث می‌شود که فعالیت بدنی شما بهتر انجام گرفته، باعث گردش بهتر خون شده و میزان استرس بدن شما کم شود.
از مصرف الکل و دخانیات اجتناب کنید. سعی کنید وزن سالم خودتان را حفظ کنید. رابطه جنسی باید منظم و آگاهانه انجام بگیرد و آن هم باید در زمان‌های مناسب سیکل قاعدگی باشد.
تکنیک‌های پانکارما (Panchakarma)
پان کارما یک مجموعه سم زدایی است که شامل ۵ روش مختلف است. این روش در طب آیرودا برای پاکسازی بدن از سموم کمک کرده و می‌تواند تعادل دوشاها را برگرداند. برخی از تکنیک‌های پان کارما که برای درمان ناباروری آن را توصیه می‌کنند شامل موارد زیر است:
واستی (Basti)
این روش برای پاکسازی روده بزرگ و ایجاد تعادل واتا دوشا از دارو استفاده می‌کنند.
ویرچانا (Virechana)
شامل تخلیه درمانی برای پاکسازی کردن پیتا دوشا است.
وامانا (Vamana)
روش استفراغ درمانی برای پاکسازی کافا دوشا است.
ناسیه (Nasya)
از این روش به شکل تجویز دارو از طریق بینی استفاده می‌کنند تا باعث پاکسازی سر و گردن شود.
راکتاموکشانا (Raktamokshana)
حجامت درمانی برای پاکسازی کردن خون است.
یوتر باستی (Uttara Basti)
تزریق روغن‌های دارویی و یا دم کرده‌های گیاهی به داخل رحم به وسیله واژن یک روش موثری است که می‌تواند مشکلات مربوط به رحم و یا لوله‌های فالوب را درمان کند.
یونی پیچو (Yoni Pichu)
در این روش یک تامپون آغشته به روغن‌های دارویی را در واژن قرار می‌دهید. این کار باعث سلامت بهتر واژن شده و باعث درمان مشکلاتی مثل عفونت و خشکی واژن می شود.
شیرودهارا (Shirodhara)
در این روش روغن‌های دارویی را به آرامی بر روی پیشانی می‌ریزند. این کار باعث کاهش استرس و بهتر شدن تعادل هورمونی می‌شود.
یوگا و مدیتیشن
انجام تمرینات یوگا و مدیتیشن باعث کم شدن استرس، تعادل هورمون‌ها و گردش بهتر خون در بدن می‌شود. این تمرینات در افزایش باروری نقش مهمی دارند. برای باروری برخی از حرکت‌های یوگا مناسب هستند که شما می‌توانید آنها را انجام دهید.
نتیجه‌گیری
آیورودا برای درمان ناباروری از روش‌های جامع و فردی استفاده می‌کند. در ابتدا به علت زمینه ای این مشکل‌ها می‌پردازد و سپس سلامت کلی بدن را ارتقا می‌دهند.
برای درمان ناباروری از گیاهان دارویی، تنظیم شیوه زندگی، تغییرات در رژیم غذایی و تکنیک‌های سمزدایی استفاده می‌کند. تمامی آنها باعث می‌شود که تعادل هورمونی بهتر شده، شانس باروری افزایش یافته و عملکرد تولید مثل تقویت شود.
قبل از اینکه شما تمامی این اقدامات را انجام دهید، بهتر است که با یک پزشک متخصص آیورودا مشورت کنید. او بنا به نیازهای فردی شما می‌تواند راهکارهای مناسب را ارائه دهد.
