آیرودا یک دانش باستانی است که در مورد سلامتی و تندرستی رویکرد جامعی ارائه می‌دهد. این دانش که در هند استفاده می‌شود، در قلب این سیستم شفابخش از روغن‌های دارویی استفاده می‌کنند.
این روغن ها ترکیبی از مواد معدنی، گیاهان و روغن‌های پایه است. این روغن‌ها را می‌توان هم برای ماساژ استفاده نمود. این روغن‌ها دارای خواص درمانی مخصوصی هستند و می‌توانند در ارتقای سلامت و درمان بیماری‌ها نقش مهمی داشته باشند.
مبانی روغن‌های دارویی در آیورودا
روغن‌های دارویی در آیورودا نقش های خیلی مهمی می‌توانند داشته باشند، پس لازم است که در ارتباط با آنها درک کافی داشته باشیم.
دوشاها (Doshas)
دانش آیورودا به این اعتقاد دارد که سه انرژی حیاتی وجود دارد با نام واتا که ترکیبی از هوا و فضا است. پیتا که ترکیبی از آتش و آب است و کافا که بر فیزیولوژی و روانشناسی هر فرد تاکید می‌کند. این روغن‌های دارویی می‌توانند دوشاها را متعادل کرده و بدین طریق به حفظ سلامتی بدن کمک کنند.
دهاتوها (Dhatus)
در بدن انسان هفت نوع بافت وجود دارد که در حالت کلی باعث شده ساختار و عملکرد بدن را شکل دهند. روغن‌های دارویی باعث تغذیه و تقویت این بافت‌ها شده و به سلامت آنها می‌توانند کمک کنند.
مالاها (Malas)
ملاها در واقع مواد زائد بدن هستند که دفع کردن آنها برای حفظ سلامتی بدن بسیار ضروری است. برخی از روغن‌های دارویی به عملکرد بهتر سیستم‌های دفاعی و دفع سموم بدن می‌تواند کمک کنند.
آگنی (Agni)
آگنی یعنی همان آتش دگرگونی است که مسئول هضم و فرایند متابولیسم در بدن است. این روغن‌های دارویی می‌تواند باعث تحریک آگنی شده و به هضم بهتر غذا کمک کنند.
مصرف روغن‌ها در آیرودا می‌تواند وسیله مناسبی برای انتقال دادن مواد معدنی و خواص درمانی گیاهان به عمق بافت‌های بدن شود. این روغن‌ها به راحتی به وسیله پوست جذب شده و باعث می‌شود که خون به خوبی گردش کند. اثرات این روغن‌ها را می‌توانیم در سراسر بدن مشاهده کنیم.
انواع روغن‌های پایه مورد استفاده در آیورودا
انتخاب روغن پایه مناسب برای تهیه کردن روغن‌های دارویی اهمیت زیادی دارد، چون خواص خود روغن پایه می‌تواند اثرات درمانی نهایی تاثیرگذاری داشته باشد. در ادامه به چند مورد از رایج‌ترین روغن‌های پایه که در آیورودا استفاده می‌شوند، اشاره کرده‌ایم.
روغن کنجد
روغن کنجد یک نوع روغن گرم و سنگینی است که به تعادل دوشای واتا می‌تواند کمک کند. روغن کنجد خاصیت نفوذ عمیق دارد و زمانی که از آن برای ماساژ استفاده کنید، باعث می‌شود که درد مفاصل و عضلات تسکین پیدا کند.
روغن نارگیل
روغن نارگیل یک نوع روغن مرطوب کننده و خنک کننده است که به تعادل دوشای پیتا کمک می‌کند. این روغن برای پوست و مو بسیار مفید است و از طرفی خاصیت ضد میکروبی و ضد التهابی دارد.
روغن خردل
روغن خردل یک نوع روغن گرم و محرکی است که باعث تعادل دوش‌های کافا می‌شود. مصرف این روغن باعث می‌شود که خون در بدن بهتر گردش یافته، باعث تسکین دردهای روماتیسم شده و از گرفتگی عضلات جلوگیری می‌کند.
روغن زیتون
روغن زیتون یک نوع روغن مرطوب کننده و مغذی است که برای پوست‌های مختلف می‌تواند مناسب باشد. روغن زیتون خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و مصرف آن به سلامت قلب و عروق کمک زیادی می‌کند.
روغن بادام
روغن بادام یک نوع روغن سبک و مغذی است که می‌توان برای پوست‌های خشک و حساس از آن استفاده کرد. این روغن باعث نرمی و لطافت پوست می‌شود.
روغن کرچک
روغن کرچک یک نوع روغن سنگینی است که خاصیت پاک کنندگی قوی دارد. این روغن برای درمان التهاب مفاصل، یبوست و برخی از مشکلات پوستی استفاده می‌شود.
فرآیند تهیه روغن‌های دارویی آیورودا
تهیه کردن روغن‌های دارویی آیرودا یک کار دقیق و زمانبر است که یک سری مراحلی را باید با آن انجام داد. در ابتدا شما باید گیاهان و مواد معدنی مناسبی انتخاب کنید.
در واقع بنا به هدف درمانی، گیاهان دارویی، گل‌ها، ریشه‌ها، میوه‌ها و مواد معدنی مخصوصی را انتخاب کنید.
بعد از انتخاب گیاهان نوبت به آماده سازی آنها است. شما می‌توانید گیاهان را به شکل خمیر، پودر و یا عصاره آماده کنید.
گیاهانی که آماده شدن را با روغن پایه مناسب ترکیب کنید که آنها باید در نسبت‌های مشخصی باشند. حال مخروط روغن و گیاهان را برای یک مدت زمان طولانی و با حرارت ملایم بجوشانید. در این صورت عصاره گیاهان به طور کامل در روغن حل می‌شود.
در طی این فرایند، آب موجود در گیاهان تبخیر می‌شود و فقط روغن غنی شده از آن باقی می‌ماند. این محلول را باید در محلی قرار دهید تا خنک شود. می‌توانید به وسیله پارچه نازک روغن را از صافی رد کنید تا ذرات جامد گیاهان از آن جدا شوند.
اکنون روغن دارویی نهایی شما به دست آمده است که باید آن را در ظروف شیشه‌ای تیره و در یک جای خنک را دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید.
کاربردهای درمانی روغن‌های دارویی در آیورودا
روغن‌های دارویی در آیرودا برای اهداف درمانی گسترده و به شیوه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
آبیانگا (Abhyanga)
یکی از مهمترین روش‌های درمانی در آیرودا ماساژ کل بدن به وسیله روغن‌های گرم دارویی است. این روغن‌ها می‌تواند باعث گردش بهتر خون شده، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده، استرس را کاهش داده، باعث سم زدایی بدن شد، کیفیت خواب را بهبود بخشیده و باعث طول عمر فرد می‌شود.
روغن‌هایی که در آیورودا مورد استفاده قرار می‌گیرند، با هم فرق دارند و به دوشاهای غالب هر فرد و هدف درمانی او بستگی دارند.
شیرودارا (Shirodhara)
در این روش روغن گرم دارویی را به طور مداوم روی پیشانی و یا همان چاکرای آجنا ریخته و آن را ماساژ می‌دهند. شیرودارا باعث آرامش عمیق ذهنی شده، میزان اضطراب و افسردگی را کاهش داده، باعث تمرکز بهتر و حافظه قوی‌تر می‌شود. از طرفی برای درمان بی‌خوابی کمک می‌کند.
ترکیبی که در اینجا مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل: روغن نارگیل، روغن کنجد و روغن‌های گیاهی خاصی هستند.
ناسیه (Nasya)
در این روش شما چند قطره روغن دارویی گرم را در سوراخ‌های بینی می‌چکانید. این کار باعث می‌شود که مجاری تنفسی به طور کامل پاکسازی شوند، سینوس‌ها عملکرد بهتری داشته باشند، سردرد و میگرن کاهش یافته و به تقویت حواس کمک کند.
همچنین با این روش شما می‌توانید عملکرد مغز را بهبود ببخشید. روغن‌هایی که در این روش استفاده می‌شوند، اغلب روغن‌های گیاهی خاصی هستند که برای این منظور تهیه شده‌اند.
کارناپورانا (Karnapurana)
در این روش چند قطره روغن دارویی گرم را در گوش می‌چکانند. این روش درمانی باعث تسکین درد گوش، بهتر شدن شنوایی، کمتر شدن وزوز گوش و آرامش سیستم عصبی می‌شود.
برای این کار از روغن‌های گیاهی دارویی و یا روغن کنجد استفاده می‌کنند.
آبایانگا موضعی
استفاده کردن از روغن‌های دارویی به شکل موضعی برای دردهای عضلانی و مفصلی، سردرد، مشکلات پوستی و بیماری‌های رایج دیگر مناسب است. شما می‌توانید به آرامی روغن‌ها را بر روی ناحیه مد نظر ماساژ بدهید تا بهتر جذب شوند.
مصرف خوراکی
برخی روغن‌های دارویی خاص مثل روغن‌هایی که با گیاهان دارویی غنی شده‌اند، برای تقویت سیستم گوارش و یا سیستم ایمنی مناسب هستند. مصرف خوراکی آنها باید به مقدار کم تجویز شود و این کار باید تحت نظر پزشک متخصص آیو رودا انجام شود.
نمونه‌هایی از روغن‌های دارویی رایج در آیورودا و خواص آنها
نمونه‌ای از روغن‌های دارویی که در طب آیوردا به طور رایج از آنها استفاده می‌شوند را در ادامه آورده‌ایم و درباره خواص آنها توضیحات لازم را ارائه می‌دهیم.
روغن براهی (Brahmi Oil)
روغن براهی از گیاه براهی تهیه می‌شود که مصرف آن باعث کاهش استرس و اضطراب شده و برای تقویت حافظه و تمرکز موثر است. مصرف آن باعث کیفیت بهتر خواب و رشد بیشتر موها می‌شود.
روغن آشواگاندا (Ashwagandha Oil)
این روغن از گیاه اشواگاندا تهیه می‌شود. مصرف آن باعث افزایش انرژی و استقامت بدن شده، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده، استرس را کاهش داده و باعث عملکرد بهتر مفاصل می‌شود.
روغن نیرگوندی (Nirgundi Oil)
این روغن از گیاه نیرگندی تهیه می‌شود که برای تسکین دردهای عضلانی مفصلی، بهتر شدن حرکت‌های مفصل و کاهش التهابات استفاده می‌شود.
روغن ماهانارایان (Mahanarayan Oil)
این روغن ترکیبی از چندین گیاه دارویی است و از روغن کنجد به عنوان روغن پایه استفاده می شود. برای تسکین دردهای مفصلی و عضلانی، سفتی عضلات و درمان دردهای ناشی از آرتروز و سیاتیک قابل استفاده است.
روغن کومکومادی (Kumkumadi Oil)
این روغن یک روغن گرانبهایی است که از زعفران و گیاهان دارویی دیگر تهیه می‌شود. مصرف آن باعث کاهش لک و چین و چروک پوست شده و موجب روشن شدن پوست می‌گردد. مصرف این گیاه باعث می‌شود که بافت پوست بهتر شده و میزان درخشندگی آن افزایش یابد.
روغن برینگاراج (Bhringraj Oil)
این روغن از گیاه بریانگاراج تهیه می‌شود که برای تقویت مو، بیشتر شدن رشد مو و ریزش مو و درمان شوره سر بسیار مناسب است.
روغن داسامولا (Dashamoola Oil)
این روغن ترکیبی از ۱۰ ریشه گیاهی دارویی است که از آن برای ایجاد تعادل دوشای واتا، تقویت سیستم عصبی، کاهش التهاب و عملکرد بهتر سیستم تنفسی استفاده می‌کنند.
ملاحظات مهم در استفاده از روغن‌های دارویی آیورودا
استفاده کردن از روغن‌های دارویی آیرودا می‌تواند بسیار مفید باشد، اما لازم است که به یک سری نکات ضروری در اینجا توجه داشته باشید.
قبل از اینکه بخواهید از هر روغن دارویی استفاده کنید، بهتر است که دوشاهای غالب خودتان را بشناسید و با یک متخصص آیورودا مشورت کنید. در این صورت می‌توانید روغن متناسب با تب و وضعیت سلامتی خودتان را تهیه کنید.
شما باید از روغن‌های دارویی استفاده کنید که با کیفیت هستند و از مواد اولیه مرغوب تهیه می‌شوند. روغن‌های ارزان قیمت ممکن است که یک سری مواد افزودنی مضری داشته باشند.
بیشتر روغن‌های دارویی که برای ماساژ به کار می‌روند، باید کمی گرم شوند تا اثربخشی آنها را افزایش داده و باعث می‌شود که میزان جذب آنها بیشتر شود. قبل از آنکه از آن روغن‌ها به طور گسترده استفاده کنید، مقداری از روغن را روی پست خودتان تست کنید. در این صورت مطمئن می‌شوید که نسبت به روغن حساسیت ندارید.
خانم‌های باردار و شیرده قبل از اینکه از هرگونه روغن دارویی استفاده کنند، بهتر است که با پزشک خود در این زمینه مشورت کنند. خانم‌هایی که به بیماری خاصی مبتلا شده‌اند، حتماً قبل از استفاده از روغن‌های دارویی با پزشک متخصص آیورودا در این زمینه مشورت کنند.
نتیجه‌گیری
روغن‌های دارویی از اجزای جدای ناپذیر در سیستم درمانی آیرودو هستند. این روغن‌ها خواص درمانی چندگانه‌ای دارند و به همین خاطر در حفظ سلامت جسم و روان توانسته‌اند نقش مهمی ایفا کنند.
اگر بتوانید از اکسیرهای شفابخش طبیعت به طور صحیح و آگاهانه استفاده کنید، می‌توانید به کیفیت بهتر زندگی کمک کرده و باعث دستابی به تعادل و هماهنگی درونی خود شوید.
