دستگاه گوارش یک سیستم حیاتی و پیچیده در بدن ما است. این دستگاه مسئول تجزیه غذا و جذب مواد مغذی بوده و در عین حال مواد زائد را دفع می‌کند.
عملکرد صحیح دستگاه گوارش نقش زیادی در سلامت کلی و احساس شادابی ما دارد. عوامل متعددی چون داشتن استرس، رژیم غذایی نامناسب، عدم تحرک و وجود برخی بیماری‌ها باعث می‌شود که تعادل این سیستم بر هم زده شود.در نتیجه شما را با یک سری مشکلات گوارشی مواجه می‌کند.
در طول تاریخ، بشر همیشه برای درمان بیماری‌های خود به سمت گیاهان دارویی می‌رود. گیاهان دارویی، خود دارای ترکیبات منحصر به فردی هستند که باعث می‌شود عملکرد دستگاه گوارش بهتر شده و ناراحتی‌های معده کاهش پیدا کند.
در این مقاله می‌خواهیم به طور جامع به بررسی مهمترین گیاهان مفید برای هضم بهتر و تقویت معده اشاره کنیم.
مکانیسم اثر گیاهان دارویی بر دستگاه گوارش
گیاهان دارویی با مکانیزم‌های مختلفی می‌توانند تاثیر خود را در عملکرد دستگاه گوارش بگذارند. برخی از این مکانیسم‌ها شامل موارد زیر هستند:
تحریک ترشح آنزیم‌های گوارشی
برخی گیاهان می‌توانند با تحریک تولید و ترشح آنزیم‌های گوارشی در معده و روده به تجزیه بهتر مواد غذایی کمک کرده و در نتیجه باعث هضم آسان‌تر آنها شوند.
کاهش التهاب
وجود التهاب در دستگاه گوارش می‌تواند باعث نفخ، درد و سوءهاضه شود. برخی گیاهان خاصیت ضد التهابی قوی دارند که با مصرف آنها می‌توانید این علایم را تسکین دهید.
تسکین اسپاسم‌های عضلانی
اسپاسم عضلات صاف دستگاه گوارش می‌تواند باعث به وجود آمدن درد و ناراحتی در افراد شود. برخی گیاهان خاصیت ضد اسپاسم دارند و به این طریق می‌توانند انقباضات ناخواسته را کمتر کنند.
بهبود حرکات دودی روده
حرکت های دودی در روده می‌تواند در انتقال مواد غذایی در طول دستگاه گوارش و همچنین دفع کردن مواد زائد نقش مهمی داشته باشند. برخی گیاهان می‌توانند این حرکت‌ها را تنظیم و آسان‌تر کنند.
تأثیر بر میکروبیوتای روده
میکروبیوت‌های سالم در روده باعث هضم صحیح غذا شده و در نتیجه در سلامت کلیه دستگاه گوارش تاثیر می‌گذارند. برخی گیاهان باعث حفظ تعادل این میکروارگانیسم‌های مفید می‌شود.
خواص ضد نفخ
تجمع یافتن گاز در دستگاه گوارش می‌تواند باعث احساس پری و نفخ در فرد شود. برخی گیاهان خاصیت ضد نفخ دارند که با مصرف آنها می‌توانید به دفع گازهای اضافی کمک کنید.
محافظت از مخاط معده
برخی گیاهان می‌توانند بر روی مخاط معده یک لایه محافظتی ایجاد کنند و باعث شوند که معده در برابر اسید معده و عوامل تحریک کننده آن محافظت شود.
معرفی گیاهان مفید برای هضم بهتر و تقویت معده
در این بخش قصد داریم به طور مفصل برخی از گیاهان مهمی که باعث بهبود هضم و تقویت معده می‌شوند را به شما معرفی کنیم.
زنجبیل
زنجبیل یکی از گیاهان دارویی شناخته شده‌ای است که خواص متعددی دارد. مصرف زنجبیل خاصیت ضد تهوع، ضد اسپاسم ضد التهابی و محرک گوارش است. زنجبیل به تسکین تهوع و استفراغ، کاهش نفخ و بهتر شدن حرکت‌های دودی روده و بیشتر شدن ترشح آنزیم‌های گوارشی می‌تواند کمک کند.
زنجبیل خاصیت ضد التهابی دارد که شما با مصرف آن می‌توانید التهابات روده و معده را کمتر کنید شما می‌توانید از زنجبیل در تهیه نوشیدنی‌ها و غذاهای خود استفاده کنید. همچنین می‌توانید کپسول‌های زنجبیل، چای زنجبیل و یا روغن‌های زنجبیل را مصرف کنید.
نعناع فلفلی
نعناع فلفلی از گیاهانی است که خاصیت ضد اسپاسم، ضد نفخ، ضد درد و خنک کننده دارد ترکیبات موجود در نعناع فلفلی باعث شل شدن عضلات صاف دستگاه گوارش می‌شود و در نتیجه می‌تواند درد و گرفتگی‌های معده و روده را تسکین ببخشد.
این گیاه باعث کاهش نفخ و بهتر شدن هضم چربی‌ها می‌شود. چای نعناع فلفلی یکی از رایج‌ترین روش‌های مصرف این گیاه است. روغن آن به شکل کپسول برای درمان سندروم روده تحریک پذیر قابل استفاده است.
بابونه
گیاه بابونه خاصیت ضد اسپاسم، ضد التهابی، ضد میکروبی و آرام بخشی دارد. مصرف بابونه به تسکین التهابات معده و روده، بهبود سوء هاضمه، کاهش اسپاسم های گوارشی، کاهش تولید اسید معده کمک می‌کند.
گیاه بابونه خاصیت آرام بخشی دارد که با مصرف آن می‌توانی ناراحتی‌های گوارشی ناشی از استرس را رفع کنید. چای بابونه یک نوشیدنی مفید و آرامبخش برای دستگاه گوارش است. در برخی مکمل‌های گوارشی نیز عصاره‌های بابونه یافت می شود.
رازیانه
رازیانه گیاهی است که خاصیت ضد اسپاسم و ضد نفخ داشته و به عنوان محرک گوارش است. دانه‌های رازیانه می‌تواند باعث کاهش نفخ و گاز معده شده، اسپاسم های روده را تسکین بخشیده و باعث بهتر شدن حرکت‌های دودی روده شود.
این گیاه می‌تواند اشتها را تحریک کرده و باعث هضم بهتر غذا گردد. شما می‌توانید دانه‌های رازیانه را به شکل خام بجوید و یا از آن در تهیه کردن غذاها و چای استفاده کنید. روغن رازیانه نیز خواص مشابهی دارد.
زیره سبز
زیره سبز خاصیت ضد میکروبی و ضد نفخ داشته و به عنوان محرک گوارش است. مصرف زیره سبز می‌تواند باعث کاهش نفخ و گاز معده شده و فرایند هضم چربی‌ها را بهتر کند.
مصرف این گیاه باعث می‌شود که علائم مربوط به سندروم روده تحریک پذیر کمتر شود. تحقیقات نشان می‌دهد که زیره سبز می‌تواند در کمتر شدن اسید معده موثر باشد.
شما می‌توانید دانه‌های زیره سبز را به صورت پودری و یا کامل در تهیه غذاهای خود استفاده کنید. زیره سبز یک نوع نوشیدنی مفید برای دستگاه گوارش است.
دارچین
دارچین خاصیت ضد میکروبی، ضد التهابی و آنتی اکسیدانی قوی دارد. مصرف دارچین به بهتر شدن هضم، کمتر شدن نفخ و تنظیم قند خون می‌تواند کمک کند.
خاصیت ضد میکروبی دارچین باعث شده که بتواند با برخی از باکتری‌های مضر در دستگاه گوارش مقابله کند. شما می‌توانید در تهیه غذاها و نوشیدنی‌ها از پودر دارچین استفاده کنید چای دارچین نیز می‌تواند یک نوشیدنی گرم و مفید باشد.
شیرین‌بیان
گیاه شیرین بیان خاصیت ضد التهابی داشته و از مخاط محافظت می‌کند. مصرف شیرین بیان می‌تواند سوزش معده را تسکین ببخشد، زخم‌های معده را بهبود بخشیده و علائم مربوط به رفلاکس اسید معده را کمتر کند.
ترکیبات موجود در گیاه شیرین بیان می‌تواند بر روی مخاط معده یک لایه محافظتی ایجاد کند. شما شیرین بیان را می‌توانید به شکل چای دم کرده و یا از عصاره و مکمل‌های آن استفاده کنید.
مصرف طولانی مدت شیرین بیان می‌تواند باعث افزایش فشار خون شما شود، پس باید با احتیاط و تحت نظر پزشک آن را مصرف کنید.
قاصدک
قاصدک دارای خاصیت محرک صفرا و مقوی کننده کبد است. برگ و ریشه قاصدک را می‌توانید برای هضم بهتر، تحریک اشتها و تقویت عملکرد کبد استفاده کنید. مصرف این گیاه در هضم چربی‌ها می‌تواند نقش مهمی داشته باشدشما می‌توانید از برگ‌های جوان قاصدک در سالاد استفاده کرده و یا ریشه آن را به شکل چای دم کنید.
هل
هل خاصیت ضد اسپاسم، ضد نفخ و معطر کننده را دارد. مصرف هل باعث کاهش نفخ و گاز معده شده، اسپاسم‌های گوارشی را تسکین بخشیده و می‌تواند باعث ایجاد طعم و بوی خوب دهان بعد از غذا شود. شما می‌توانید در تهیه غذاها و نوشیدنی‌های خود از دانه‌های هل استفاده کنید.
نکات مهم در مصرف گیاهان دارویی برای هضم و معده
- قبل از آنکه بخواهید هرگونه گیاه دارویی را شروع کنید، با پزشک خودتان مشورت کنید.
- افرادی که باردار یا شیرده هستند و یا بیماری زمینه‌ای دارند، حتماً باید زیر نظر پزشک متخصص گیاهان دارویی را مصرف کنید.
- برای آنکه از عوارض جانبی احتمالی گیاهان دارویی دور بمانید، آنها را با دوز کم شروع کرده و به تدریج مصرف آنها را بیشتر کنید.
- هر گیاه دارویی روش مصرف خاص خودش را دارد که در هنگام مصرف باید به دستورالعمل‌ها دقت داشته باشید.
- اگر در هنگام مصرف گیاهان دارویی بدن شما نسبت به آنها واکنش نشان داد، بهتر است که مصرف را قطع کرده و با پزشک مشورت کنید.
نتیجه‌گیری
گیاهان دارویی خواص منحصر به فردی دارند. آنها در بهتر شدن هضم، تقویت عملکرد دستگاه گوارش و تسکین ناراحتی‌های معده نقش مهمی دارند. شما باید بتوانید به شکل ایمن و آگاهانه از گیاهان دارویی استفاده کنید، در این صورت می‌توانید از خواص آن بهره‌مند شوید.
استفاده از گیاهان دارویی می‌تواند نقش موثری در بهبود بیماری شما داشته باشد. در کنار آن فعالیت منظم بدنی و رژیم غذایی سالم داشته باشید. گیاهان دارویی را زیر نظر پزشک متخصص مصرف کنید.
